زنبور عسل یکی از اعجابانگیز ترین موجودات جهان است که محصولات بسیار مفیدی را به وجود میآورد. بره موم یکی از تولیدات این حشره است که شاید کمتر نام آن را شنیده باشید. استفاده از این محصول سابقهای طولانی در تاریخ بشر دارد و به همین دلیل، در سالهای اخیر در مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاههای علمی، مورد بررسی قرار گرفته است. به همین دلیل روزبهروز بر شهرت آن افزوده میشود و طرفداران زیادی دارد. ما نیز در این مقاله به بررسی خواص بره موم پرداخته و مزایا و معایب آن را به شما معرفی خواهیم کرد.
بره موم چیست؟
بره موم یا Propolis مادهای سخت، شکننده و متمایل به چرب است که از مخلوط موم و بزاق زنبور عسل تهیه میشود. این محصول که به چسب زنبورعسل معروف است، در دمای بالا نرم شده و حالتی چسبنده و انعطافپذیر به خود میگیرد. این حشره برای تهیه برهموم از صمغ درختان مخروطی (مانند کاج) و درخت صنوبر استفاده کرده و یا شیره برخی گلهای خاص را میمکد. به همین دلیل مادهای با بویی بسیار خوشایند است و بر اساس شیره و صمغ استفاده شده، میتواند در رنگهای متفاوتی مانند سبز، قرمز، سیاه و سفید وجود داشته باشد؛ البته بیشتر برهمومهای موجود در جهان به رنگ قهوهای تیره دیده میشود.
ترکیبات بره موم از کندویی به کندویی دیگر متفاوت است و به پوشش گیاهی منطقه و آبوهوا بستگی دارد. اگرچه ممکن است این ماده را در عسل خام هم مشاهده کنید، اما معمولا به صورت جداگانه و در شکلهای مختلف، از قطره تا قرص و کپسول، فروخته میشود. طعم بره موم معمولا گس بوده یا به تلخی میزند؛ به همین دلیل ممکن است مصرف آن به تنهایی با ذائقه شما همخوانی نداشته باشد.
کاربرد بره موم چیست
بره موم خاصیت آنتیباکتریایی بالایی دارد و اساسا برای محافظت از کندو در برابر ورود سایر حشرهها و هرگونه آلودگی کاربرد دارد. زنبور عسل از این ماده برای بستن درزهای کندو استفاده میکند و بدین طریق، علاوه بر جلوگیری از نفوذ میکروب، دمای کندو را نیز حفظ میکند. همچنین در صورتی که موجودات درشتتری مانند مارمولک یا موش وارد کندو شود، لشگر زنبورها با استفاده از بره موم او را مومیایی کرده و مانع آلوده شدن محیط توسط لاشه او میشوند. علاوه بر همه اینها این ماده، ترکیب اصلی ساختمان کندو محسوب میشود و در صورت آسیب دیدن بخشی از کندو، برای ترمیم آسیبدیدگی به کار میرود.
مزایا و معایب بره موم
شاید برایتان جالب باشد که بدانید از ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، از بره موم به عنوان دارو استفاده میشده است. همچنین در جنگ جهانی دوم، پزشکان از این ماده برای بهبود زخم سربازان استفاده میکردهاند. اما مانند هر داروی دیگری، این محصول هم بدون عوارض نخواهد بود. در ادامه درباره مزایا و معایب بره موم بیشتر توضیح خواهیم داد.
خواص درمانی
اگرچه هنوز تحقیقات برای کشف خواص درمانی بره موم کامل نشده، اما افراد بسیاری از این ماده به عنوان مکمل غذایی خود استفاده میکنند. خاصیت ضد باکتریایی این محصول، باعث شده که در برابر انواع میکروبها مانند ویروس، انگل و قارچ مقاومت داشته باشد و به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی عمل کند. به همین دلیل برای پیشگیری از انواع عفونتها مانند عفونتهای رحمی و تناسلی از بره موم استفاده میشود. یکی دیگر از خواص بره موم که آن را به یک بهبود دهنده قدرتمند زخم تبدیل کرده، رشد مجدد سلولهای پوستی است. این محصول همچنین شامل ترکیباتی با خواص ضد سرطانی بوده و در روند درمان انواع سرطان استفاده میشود.
استفاده از برهموم بیشتر از آنکه یک روش درمانی باشد، روشی محافظتی و پیشگیرانه محسوب میشود؛ اما با این حال، برای درمان زخمهایی جزئی مانند تبخال و انواع زخمهای دهانی میتواند مورد استفاده قرار گیرد. همچنین استفاده از آن به شکل دهانشویه، از تشکیل پلاکهای دندانی و پوسیدگی دندان پیشگیری میکند.
همانطور که گفتیم، این ماده برخلاف عسل طعم تلخ و گسی دارد؛ به همین دلیل نهتنها برای بیماران دیابتی مضر نیست، بلکه در کاهش میزان قند خون نیز موثر است. همچنین اگر به حساسیت مبتلا هستید و به انواع مواد غذایی آلرژی دارید، میتوانید بدون نگرانی از بره موم استفاده کنید. خوشبختانه این ماده برای کاهش دردهای قاعدگی و درمان زخمهای تناسلی مانند تبخال تناسلی نیز مفید است. همچنین به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند و میتواند در روند درمان بیماریهای خودایمنی مانند ایدز نیز موثر واقع شود.
عوارض
همانطور که گفتیم، ترکیبات بره موم به پوشش گیاهی منطقه بستگی دارد؛ لذا برخی از انواع آن ممکن است لخته شدن خون را به تعویق انداخته و موجب تشدید خونریزی شود. به همین دلیل بهتر است تا دو هفته قبل و بعد از عمل جراحی استفاده نشود. همچنین در صورتی که به انواع محصولات زنبور عسل آلرژی دارید، توصیه میکنیم از این ماده استفاده نکنید.
متاسفانه هنوز اطلاعات کاملی مبنی بر تاثیر مصرف این محصول در دوران بارداری و شیردهی در دست نیست؛ بنابراین توصیه میکنیم تا حد امکان از مصرف بره موم در این دوران جلوگیری کنید. بیماران مبتلا به آسم نیز بهتر است تا بهبودی کامل از مصرف این ماده پرهیز نمایند.
نحوه تولید بره موم
دستگاه گوارش انسان توان هضم بره موم خام را ندارد و باید آن را به صورت فرآوری شده مصرف کند. این ماده ابتدا توسط زنبورداران جمعآوری شده و هرگونه ناخالصی و مواد اضافی مانند خاک و دانههای شن از آن جدا میگردد. پس از پاکسازی، محصول به فریزر منتقل میشود تا از حالت نرمی و انعطافپذیری خارج شده و سفت و شکننده شود. پس از انجماد، آن را به قطعات کوچکی خرد کرده و برای استخراج عصاره، درون الکل قرار میدهند.
وقتی عصاره بره موم در شرایط حمام آب گرم در الکل استخراج شد، باید تبخیر شود تا الکل آن به طور کامل از بین برود. پس از تبخیر کامل الکل، عصاره در انتهای ظرف تهنشین خواهد شد. این عصاره تهنشین شده به شکل پودر و یا قرص و کپسول تبدیل شده و یا برای جویده شدن، در ترکیب با موم زنبور عسل به شکل آدامس درخواهد آمد.
نحوه مصرف بره موم
میزان مصرف استاندارد بره موم بین ۱ تا ۵ گرم در هر وعده است. توصیه میکنیم پیش از مصرف، حتما با پزشک خود مشورت نمایید تا از بروز هرگونه عارضه جانبی پیشگیری کنید؛ اما اگر قصد این کار را ندارید، حتما ابتدا مقدار کمی از آن را استفاده کنید و در صورت بروز حساسیت یا آلرژی، به مصرف آن ادامه دهید. شما میتوانید این محصول را به شکل آدامس، دهانشویه، قرص، کپسول، قطره و اسپری خوراکی و حتی مانند پماد برای مصرف موضعی روی پوست تهیه نمایید. البته دستورالعمل دقیق مصرف این ماده بر روی انواع دارویی آن وجود دارد.
خرید بره موم
قیمت بره موم به ترکیبات و نحوه فرآوری آن بستگی دارد. همچنین بستهبندیهای مختلف با حجمها و برندهای متفاوتی از این محصول در بازار موجود است. با مراجعه به صفحه خرید بره موم درجه یک بیزی بی میتوانید از انواع بستهبندی و قیمت این ماده مطلع شوید.
مراجع
https://en.wikipedia.org/wiki/Propolis
https://www.medicalnewstoday.com/articles/propolis
https://www.shoppri.com/a/blog/116600900-the-many-colors-of-propolis-the-tiny-world-of-bees
برای مشاهده آموزشهای بیشتر به صفحه اینستاگرام بیزی بی مراجعه کنید