زنبور درمانی چیست؟ بررسی مزایا و معایب آن
بیزی بی | زنبور درمانی (Apitherapy) استفاده درمانی و پزشکی از محصولات زنبور عسل است. آپی تراپی نوعی درمان جایگزین است که از محصولاتی مستقیم از زنبور عسل استفاده می‌کند. در این مقاله از بیزی بی سعی کرده‌ایم تا به طور کامل به بررسی اجمالی این نوع درمان جایگزین بپردازیم.
زنبور درمانی چیست؟
زنبور درمانی نوعی درمان جایگزین است که می‌تواند شامل استفاده از عسل، سم زنبور، شاه انگبین (ژل رویال) و… باشد. از این نوع درمان برای بیماری‌ها و علایم آن‌ها و همچنین درد ناشی از آسیب‌های حاد و مزمن استفاده می‌شود. بیماری‌هایی که ممکن است با زنبور درمانی درمان شوند، عبارت‌اند از:
- اسکلروز چندگانه
- آرتروز
- عفونت‌ها
- زونا
صدماتی که با زنبور درمانی می‌تواند درمان شود، عبارت است از:
- زخم‌ها
- درد
- سوختگی
- تاندونیت
در طول درمان با زنبور عسل، از محصولات زنبور به گونه‌های مختلف استفاده می‌شود. این محصولات گاهی به صورت موضعی استفاده می‌شوند و گاهی نیز مصرف خوراکی دارند. حتی گاهی تنفسی بوده و یا از طریق خون تزریق می‌شوند. زنبور درمانی هزاران سال است که مورد استفاده قرار می‌گیرد. می‌توان رد آن را در مصر و چین باستان جستجو کرد. یونانی‌ها و رومی‌ها از محصولات زنبور عسل برای اهداف دارویی نیز استفاده می‌کردند. حتی از زهر زنبور عسل برای درمان درد مفاصل ناشی از آرتریت استفاده می‌شد.
زهر زنبور عسل، عسل و سایر محصولات در زنبور درمانی
زنبور درمانی می‌تواند شامل استفاده از تمامی محصولاتی باشد که به طور طبیعی از زنبورهای عسل به دست می‌آیند. این محصولات شامل زهر زنبور عسل، خود عسل، گرده، ژل رویال، بره موم و… هستند.
زهر زنبور عسل: زنبورهای کارگر ماده زهر زنبور عسل تولید می‌کنند. این زهر را می‌توان مستقیما از نیش زنبور عسل به‌دست آورد. نیش زنبور عسل ممکن است از طریق یک میکرومش استیل ضد زنگ به پوست وارد شود. از این طریق زهر وارد پوست می‌شود، اما از چسبیدن نیش به پوست که باعث مرگ زنبور می‌شود، جلوگیری می‌کند.
عسل: زنبورها این ماده شیرین را از شهد و گرده گل‌های مختلف تولید می‌کنند. عسل‌ها انواع مختلفی دارند، اما نوع معروف و درمانی آن عسل مانوکا است.
گرده: این ماده‌ی زایشی نر، از گیاهان توسط زنبورها جمع‌آوری می‌شود. گرده حاوی مقادیر زیادی ویتامین و مواد مغذی است.
ژل رویال: زنبور ملکه از این غذای غنی شده با آنزیم تغذیه می‌کند. ژل رویال حاوی مقادیر زیادی ویتامین مفید است.
بره موم: بره موم ترکیبی از موم زنبور عسل، رزین درختان، عسل و آنزیم‌هایی که توسط زنبورها برای محافظت از کندو تولید می‌شود، است. این آنزیم‌ها معمولا توسط زنبورها برای محافظت از کندو در برابر تهدیدات خارجی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها ساخته می‌شوند. بنابراین دارای خواص ضد ویروسی، ضد قارچی، ضد التهابی و ضد باکتری قوی هستند.
موم زنبور عسل: زنبورهای عسل موم زنبور را برای ساخت کندوی خود ایجاد می‌کنند. در موم، هم عسل و هم گرده را ذخیره می‌کنند. معمولا از موم زنبور در محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود.
یافتن محصولاتی که تا حد امکان خالص و تازه باشند، می‌تواند در زنبور درمانی به شما کمک کنند تا بهترین نتایج ممکن را به‌دست آورید. به عنوان مثال مصرف ویتامینی که فقط حاوی مقدار کمی ژل رویال است به اندازه مصرف ویتامین با دوز بیشتر از محصول زنبور عسل موثر نخواهد بود. همچنین گفته می‌شود عسل‌های محلی به دلیل وجود گرده در آن‌ها تاثیر زیادی در از بین بردن آلرژی دارند.
بیشتر بخوانید: ۱۲ خاصیت بالقوه ژل رویال برای سلامتی
مزایا و کاربردهای زنبور درمانی
زنبور درمانی مزایا و فواید زیادی داشته و برای درمان در شرایط مختلفی استفاده می‌شود. در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره کرده‌ایم.
کاهش درد آرتریت با زنبور درمانی
درمان با زهر زنبور عسل (BVT) از زمان یونان باستان برای کمک به تسکین درد ناشی از آرتریت روماتوئید استفاده شده است. زنبور درمانی به این روش اثراث ضد التهابی و تسکین دهنده بالایی دارد. تحقیقات نشان داده که این نوع درمان می‌تواند منجر به کاهش تورم، درد و سفت شدن عضله در افراد مبتلا به آرتریت شود. حتی یک مطالعه نشان داده که این نوع زنبور درمانی می‌تواند نیاز به استفاده از داروهای سنتی را کاهش دهد و مانع از خطر عود بیماری شود.
التیام زخم با زنبور درمانی
عسل به دلیل خواص ضد باکتریایی، ضد التهابی و تسکین درد، مدت‌ها است که به صورت موضعی برای درمان زخم‌ها از جمله بریدگی‌های باز و سوختگی استفاده می‌شود. یک بررسی در سال ۲۰۰۸ نشان داد که زنبور درمانی با کمک پانسمان‌های پزشکی حاوی عسل در کمک به بهبود زخم‌ها و در عین حال خطر عفونت، موثر است.
کمک به درمان آلرژی با زنبور درمانی
عسل گل وحشی محلی ممکن است از افراد در برابر آلرژی محافظت کند. در عین حال عسل می‌تواند گلودرد ناشی از آلرژی را تسکین دهد و به عنوان یک سرکوب کننده طبیعی سرفه عمل کند. عسل گل‌های وحشی محلی حاوی مقادیر کمی گرده گل که در زنبور درمانی به عنوان آلرژن شناخته می‌شود، است. مصرف این عسل محلی می‌تواند به آرامی آلرژن را به بدن وارد کند و به طور بالقوه در بدن ایمنی ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: خواص، فواید و مضرات احتمالی ماسک عسل و لیمو برای پوست+ طرز تهیه ماسک
درمان بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی و عصبی با زنبور درمانی
BVT می‌تواند به عنوان یک درمان مکمل در زنبور درمانی برای بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی و سیستم عصبی استفاده شود. این بیماری‌ها شامل پارکینسون، آلزایمر، لوپوس و اسکلروز چندگانه هستند. در حالی که زهر زنبور عسل نباید اولین یا تنها روش درمانی برای این بیماری‌ها باشد، تحقیقات نشان می‌دهد که زهر زنبور قادر به تقویت سیستم ایمنی و کاهش برخی از علایم بیماری‌ها در بدن است. با این حال زهر زنبور عسل می‌تواند یک شمشیر دولبه باشد، چرا که در بعضی موارد می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند.
تنظیم عملکرد تیروئید با زنبور درمانی
مشخص شده که BVT به تنظیم عملکرد تیروئید در زنان مبتلا به پرکاری تیروئید کمک می‌کند. با این حال، تحقیقات در مورد BVT به عنوان یک درمان تیروئید در حال حاضر بسیار کم است و مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
تاثیر زنبور درمانی در کاهش التهاب لثه و پلاک
بره موم می‌تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. این ماده وقتی به دهانشویه اضافه می‌شود، می‌تواند التهاب لثه و پلاک را کاهش دهد. تحقیقات در مورد در دهانشویه‌های حاوی بره موم نشان داد که بره موم می‌تواند به طور طبیعی از دهان در برابر بیماری‌ها محافظت کند.
هم ژل رویال و هم بره موم حاوی تعداد زیادی ویتامین و مواد مغذی هستند. آن‌ها در واقع می‌توانند به عنوان مولتی ویتامین برای بهبود سلامت کلی از جمله ظاهر مو مصرف شوند. بره موم معمولا به صورت مکمل خوراکی و عصاره موجود است. ژل رویال را هم می‌توان به صورت ژل نرم و کپسول یافت.
عوارض جانبی یا خطرات احتمالی زنبور درمانی
روش‌های مختلف زنبور درمانی خطرات مختلفی را به همراه دارند. برای افرادی که به محصولات زنبور عسل آلرژی دارند، تمام روش‌های زنبور درمانی می تواند خطرناک باشد BVT به ویژه می‌تواند بیشتر خطرناک باشد. زهر زنبور عسل می‌تواند واکنش هیستامینی را القا کند. این واکنش‌ها می‌تواند باعث هر چیزی ، از تحریک مانند پوست متورم و قرمز گرفته تا واکنش‌های آلرژیک شدید که می‌تواند تهدید کننده زندگی شود. BVT می تواند دردناک باشد. حتی اگر شدیداً به زنبورها حساسیت نداشته باشید، باز هم می‌تواند منجر به تجربه عوارض جانبی منفی شود. عوارضی چون:
- سردرد
- سرفه
- انقباضات رحمی
- تغییر رنگ صلبیه یا سفیدی چشم
- یرقان یا زرد شدن پوست
- درد شدید در بدن
- ضعف عضلانی
- غذای آماده
در زنبور درمانی از تعداد زیادی از محصولات مختلف زنبور عسل استفاده می‌شود. برخی از روش‌های زنبور درمانی خطر کمتری نسبت به سایرین دارند. به عنوان مثال، افزودن عسل به چای برای تسکین گلودرد خطر کمتری نسبت به نیش زنبورها برای تسکین درد آرتریت دارد.
منبع: healthline
